Zatrzymujemy się przed północnym portalem głównym z 2 ćwierci XIII w. uznawanym za najcenniejszy fragment świątyni.

Zwraca uwagę wyjątkowa dekoracja portalu, zachowane na cegle ślady glazury, bogactwo motywów zdobiących “Bramę Niebios”. Po lewej stronie trójlistnych otworów wejściowych uformowana w cegle tajemnicza główka w koronie, identyfikowana jest z fundatorką pierwszego kościoła księżną Adelajdą lub księciem Leszkiem Białym. Po stronie przeciwnej główka z charakterystyczną grzywką być może przedstawia biskupa Iwo Odrowąża lub św. Jakuba. Obok przepiękna, niewielka kiść winnej latorośli.

Urzekające założenie portalowe ma także swoje ciekawostki. Jedna z niesprawdzonych opowieści głosi, ze 4 brakujące w górnym łuku portalu, dekorowane cegiełki zabrała jeszcze w XIX wieku do Puław księżna Izabela Czartoryska. W tajemniczych okolicznościach zaginęły, a odnalazł je w petersburskim Ermitażu po II wojnie światowej jeden z polskich historyków. Od zewnątrz nawę północną oraz prezbiterium zdobią szerokie fryzy o motywach geometrycznych, roślinnych i zwierzęcych. Do korpusu nawowego od północy przylega także kaplica Męczenników Dominikańskich dobudowana na początku XVII wieku.

brama_n_text